* W. Elias (red.), Leopold
Flam (1912-1995). Een filosoof van gisteren voor een wereld
van morgen |
|
||
|
Brussel (VUB Pers)
2012 |
||
Filosoof
Leopold Flam behoort samen met Leo Apostel tot de meest vooraanstaande
Vlaams-Belgische filosofen van de 20ste eeuw. Maar ook al stamden Flam en
Apostel uit het Vlaamse taalgebied, dus aan de taal zal het niet gelegen
hebben, erg bekend zijn ze in Nederland niet. Flam was historicus die pas na
de Tweede Wereldoorlog voltijds filosoof werd. Flam was
een originele door het existentialisme geïnspireerde filosoof die bij de
grote voorgangers en tijdgenoten aanleiding vond zijn eigen gedachten aan te
spitsen. Daardoor raakten misschien zijn inspiratiebronnen wat op de
achtergrond en was hij meer met zijn eigen filosofie in de weer dan van de
auteurs die hij besprak. Als existentialist
koos hij voor het zichzelf te realiseren individu boven de collectiviteit,
voor het vrije denken boven de ideologie, voor historische
onoverzichtelijkheid boven wereldomvattende heilsplannen. Andere
karakteristieken waren vrijheid, vrijzinnigheid en de omweg van het denken,
dat met die keuze voor een alternatieve denkweg afwijkt van de hoofdstroom en
zo waarheid en werkelijkheid nooit een-op-een, frontaal in bezit kan nemen. Zelfs was
Leopold Flam, een zoon van Russisch-joodse migranten, getekend door de Tweede
Wereldoorlog en zag hij zijn wereld als het ware ingeklemd tussen twee
crisissen: de catastrofe van de recente oorlog en de “massalisatie” van de
moderne samenleving die het individu bedreigt. Een “behoeftige tijd” noemde
Flam dat. In deze bundel
komen leerlingen, studenten en oud-collega’s over Leopold Flam te spreken en
tezamen laten ze iets zien van de veelzijdigheid en diepgang van een man –
zoveel is duidelijk – veel indruk heeft gemaakt en dat nog steeds doet, in de
herinnering en in zijn uitgegeven werk. |
|||
|
|||