* W. Elias (red.), Leopold Flam (1912-1995). Een filosoof van gisteren voor een wereld van morgen

 

 

[Elias 2012, ] Flam

Brussel (VUB Pers) 2012
448 p.
ISBN 9789054876274
€ 29,95

 

 

 

 

inhoudachterflap

Filosoof Leopold Flam behoort samen met Leo Apostel tot de meest vooraanstaande Vlaams-Belgische filosofen van de 20ste eeuw. Maar ook al stamden Flam en Apostel uit het Vlaamse taalgebied, dus aan de taal zal het niet gelegen hebben, erg bekend zijn ze in Nederland niet. Flam was historicus die pas na de Tweede Wereldoorlog voltijds filosoof werd.

Flam was een originele door het existentialisme geïnspireerde filosoof die bij de grote voorgangers en tijdgenoten aanleiding vond zijn eigen gedachten aan te spitsen. Daardoor raakten misschien zijn inspiratiebronnen wat op de achtergrond en was hij meer met zijn eigen filosofie in de weer dan van de auteurs die hij besprak.

Als existentialist koos hij voor het zichzelf te realiseren individu boven de collectiviteit, voor het vrije denken boven de ideologie, voor historische onoverzichtelijkheid boven wereldomvattende heilsplannen. Andere karakteristieken waren vrijheid, vrijzinnigheid en de omweg van het denken, dat met die keuze voor een alternatieve denkweg afwijkt van de hoofdstroom en zo waarheid en werkelijkheid nooit een-op-een, frontaal in bezit kan nemen.

Zelfs was Leopold Flam, een zoon van Russisch-joodse migranten, getekend door de Tweede Wereldoorlog en zag hij zijn wereld als het ware ingeklemd tussen twee crisissen: de catastrofe van de recente oorlog en de “massalisatie” van de moderne samenleving die het individu bedreigt. Een “behoeftige tijd” noemde Flam dat.

In deze bundel komen leerlingen, studenten en oud-collega’s over Leopold Flam te spreken en tezamen laten ze iets zien van de veelzijdigheid en diepgang van een man – zoveel is duidelijk – veel indruk heeft gemaakt en dat nog steeds doet, in de herinnering en in zijn uitgegeven werk.