* M. Verduyn, Het DIER is MENS geworden. Van huisdier tot gezelschapsdier / Het DIER is DING geworden. Van landbouwhuisdier tot productiedier
	Zoetermeer (Meinema) 2012 250 p. ISBN 9789021142951 € 19,90	inhoud
U hebt zich er vast eens aan geërgerd of op zijn minst over verbaasd, hoe gek mensen met dieren kunnen zijn. Honden met dekjes, een gecremeerde kat op de schoorsteenmantel of geavanceerde medische bijstand voor het raspaard dat zich verstapt heeft. Het bestaat allemaal. Dit huisdier – knuffelobject van mensenliefde – heeft mensentrekken aangenomen. Tegenover die dierengekte staat een soort dierenwaanzin die van het dier een ding heeft gemaakt. Miljoenen kippen, varkens en koeien zitten opgesloten in megastallen, waar zij zo snel mogelijk worden opgefokt tot kiloknaller voor de supermarkt. Daar groeit goedkoop vlees dat zowat synoniem is met dierenleed, maar wel volledig onttrokken aan het oog van buitenstaanders. Marijke Verduyn heeft een toegankelijk en leesbaar dubbelboek geschreven, dat de hierboven aangeduide dierengekte / -waanzin treffend belicht. Dit gebeurt vanuit een ethische en filosofische invalshoek. Het DIER is... kan van voor naar achter en van achter naar voren worden gelezen. Een kant uit – Het DIER is DING geworden – maakt zonder veel omhaal van woorden duidelijk hoezeer het dier is verworden tot een onderdeeltje van een industrieel voedselproducerend complex, dat als bijproduct onnoemelijke hoeveelheden dierenleed voortbrengt. De achterliggende logica komt goed uit de verf en de rol van de vleesconsument – u en ik – wordt niet vergeten. Daarbij blijkt trouwens duidelijk hoezeer diervriendelijke alternatieven amper een politiek-economische kans krijgen. Verduyn beschrijft in haar boek(en) ook een andere kant – Het DIER is MENS geworden. Hier betreft het de fors uit de kluiten gewassen mensenliefde voor het dier, waardoor het idee van “vermenselijking” al gauw om de hoek komt kijken. Maar een medemens, aldus de auteur, zal het dier niettemin nooit worden. Ongeacht of je je huisdier een hoge of lage staat van bewustzijn toekent en ongeacht of je huisdier een uitzonderlijk niveau van zorg laat genieten, uiteindelijk moet de mens wikken en beschikken in naam van het dier. Het motto van Het DIER is... heeft Marijke Verduyn ontleend aan De kleine prins van Antoine de Saint-Exupéry. De Franse schrijver stelt dat het temmen van dieren een onontkoombare verantwoordelijkheid in het leven roept. Wanneer mensen dieren onderwerpen, om ze te beminnen of om ze te gebruiken, dan zijn zij verantwoordelijk voor het dier. Dit motto lijkt een juist uitgangspunt. Hoe groot of hoe klein je een dier ook maakt, het blijft een projectiescherm van menselijke behoeften. En wanneer het dier op een of andere manier de menselijke behoeftenbevrediging moet dienen, dan zijn mensen daarvoor verantwoording verschuldigd.